31 Tem 2013
El Fetih yönetimi ile İsrail devleti arasındaki “barış” görüşmeleri üç yılın ardından ABD’nin ev sahipliğinde yeniden başladı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın girişimlerinin ardından El Fetih yönetimi ve İsrail arasında üç yıl önce duran “barış” görüşmeleri dün (30 Temmuz) Washington’da yeniden başladı. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin verdiği iftarda tarafların bir araya gelmesi ile müzakerelerin tekrar başladığı duyuruldu.
Müzakerede El fetih yönetimini Başmüzakereci Saib Erekat ile El Fetih başkanı Mahmud Abbas`ın danışmanı Muhammed Ştayyeh temsil ederken İsrail devletini ise Adalet Bakanı ve Başmüzakereci Tzipi Livni ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu`nun danışmanı İzak Molcho temsil ediyor. Müzakerelere ev sahipliği yapan ABD adına ise Dışişleri Bakanı John Kerry, ABD’nin yeni atanan Ortadoğu Özel Temsilcisi Martin Indyk, Beyaz Saray Ortadoğu koordinatörü Philip Gordon katılıyor. Kerry iftardan önce basın mensuplarına yaptığı açıklamada görüşmelerin başlaması için “çok özel bir an” ifadesini kullandı.
Müzakerelerde üç temel mesele masaya yatırılacak
Müzakere boyunca taraflar arasında üç temel meselenin masaya yatırılması da bekleniyor. Bunlar, İsrail’in Batı Şeria’daki illegal yerleşimleri, Kudüs’ün statüsü ve Filistinli mültecilerin durumu. Bu üç mesele iki taraf arasında bir türlü çözülemeyen temel sorunlar. 2010 yılında müzakerelerin durmasına neden olan olay İsrail’in Batı Şeria’daki illegal yerleşimleri durdurmak yerine, genişletmeye devam etmesi olmuştu.
İsrail referanduma gidebilir
Binyamin Netanyahu hükümeti müzakereler başlamadan önce İsrail hapishanelerinde bulunan 104 Filistinli tutsağın serbest bırakılması yönündeki tasarıyı Meclis’ten geçirmeyi başarmıştı. Buna göre müzakereler sürerken aşama aşama müzakerenin durumuna göre Filistinli tutsaklar serbest bırakılacak.
Müzakereler sonucunda özellikle toprak konusunda anlaşmaya varılırsa Netanyahu hükümeti İsrail’de referanduma gitmeyi düşünüyor. Çünkü özellikle topraklar konusunda varılan anlaşma sonucunda Barı Şeria’daki illegal yerleşim yerlerine yerleştirilen İsrailli yerleşimcilerin tekrar bu bölgeden çıkarılması ve İsrail’in işgal ettiği bazı topraklardan çekilmesi söz konusu.
FHKC’den müzakerelere tepki
Müzakerelerin başlayacağının duyurulmasının ardından Filistin Halk Kurtuluş Cephesi FHKC siyasi büro üyesi Dr. Rabah Mehna yaptığı yazılı açıklamada, Mahmud Abbas'ın İsrail ile müzakerelere yeniden başlanması kararının, Filistin'in vazgeçilmez değerlerini terk etmek anlamı taşıdığını savunmuştu.
Mehna yaptığı açıklamada, ulusal uzlaşıdan ayrıldığı ve İsrail ile müzakerelere yeniden başlanması kararı aldığı için Abbas'tan "hesap sorulmasını" istemişti. Açıklamada, Filistin halkından, davaları için "yıkım" anlamı taşıyan bu müzakerelerin başlatılması kararını protesto etmesini talep eden Mehna, İsrail ile müzakerelere yeniden başlanması kararının, Filistin'in sabit değerlerini terk etme ve geri dönüş hakkından vazgeçme anlamı taşıdığını savunmuştu. Mehna ayrıca, "ABD ve Arap ülkelerinden İsrail ile müzakerelerin yeniden başlanması konusunda Abbas'a baskı yapılıyor" demişti.
