28 Tem 2013
İzmir'de belediye işçilerinin aldığı grev kararı greve saatler kala Yüksek Hakem Kurulu'ndan gelen haberle iptal edildi.
Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı başvuruyu değerlendiren Kurul, belediyenin önerdiği ücretlerini yüzde 40 eksik alan işçileri yüzde 12, yüzde 20 alanlara yüzde 10 ve tam ücret alanlara yüzde 8 oranında zam verilmesini kararlaştırdı. Bu kararla İZELMAN’da yasal olarak greve çıkılmasının önü tıkandı.
Yüksek Hakem Kurulu Üyesi (DİSK Temsilcisi) Onur Bakır’ın İzmir Büyükşehir Belediyesi şirketleri İzelman ve İzenerji hakkındaki Yüksek Hakem Kurulu Kararları’na ilişkin yaptığı yazılı açıklamada şöyle dedi;
"İzmir Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden İzelman ve İzenerji ile Genel-İş Sendikası arasında yürütülen toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması nedeniyle Genel-İş Sendikası grev kararı almış ve grevin uygulanma tarihini 26 Temmuz 2013 olarak ilan etmiştir. Her iki işletmede de bazı işyerleri grev yasakları kapsamında iken, bazı işyerleri grev yasakları kapsamında değildir. Genel-İş Sendikası, grev kararını “grev yasağı kapsamında olmayan” işyerleri için almıştır. Grev, uluslararası sözleşmeler, Anayasa ve yasalar ile güvence altına
alınmış temel bir haktır. Bir kısım işyerinin grev yasağı kapsamında olduğu işletmelerde, grev hakkının kullanılmasının önünde hiçbir engel yoktur. Yerleşik Yargıtay uygulamasına göre, bu tür işletmelerde esas olan Sendikanın iradesidir. Sendika, bir kısmı grev yasağı kapsamında olan bir kısmı grev yasağı kapsamında olmayan işletmelerde, toplu sözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanamadığı takdirde, uyuşmazlığın çözümlenmesi için Yüksek Hakem Kurulu’na başvurmak ya da grev hakkını kullanmak tercihlerinden birini kullanabilir. Sendika, grev hakkını kullanma tercihini gösterdiği takdirde, işveren Yüksek Hakem Kurulu’na başvursa dahi Yüksek Hakem Kurulu’nun işverenin başvurusunu reddetmesi gerekir. Bu durum Yargıtay kararları ile de sabittir. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 13.07.1990 tarih, 1990/7963E., 1990/8221K. sayılı kararında, bir kısmı grev yasağı kapsamında olan, bir kısmı olmayan ve işverenin Yüksek Hakem Kurulu’na başvurduğu Eskişehir Belediyesi’nde grev kararı alan Sendikanın, grev kararını uygulayabileceğini açıkça belirtmiştir. Bu kararın doğal sonucu, Yüksek Hakem Kurulu’nun işverenin başvurusunu değerlendirmeye almamasıdır.
...İzmir Büyükşehir Belediyesi, bu başvuruyu, iki işletmede de grev kararının uygulamaya konulmasını engellemek amacı ile yapmıştır. İşverenin başvurusu üzerine Genel-İş Sendikası, Yüksek Hakem Kurulu’na resmi bir yazı ile grev kararı aldığını belirtmiş ve işverenin başvurusunun işleme konulmamasını talep etmiştir. Tarafımca da tüm Kurul üyelerine ilgili Yargıtay kararları ve belgeler ayrıca tek tek iletilmiş, sözlü olarak da görüşlerimiz ifade edilmiştir.
Tarafımca, Yüksek Hakem Kurulu’nun Sendikanın grev kararına rağmen, toplu iş sözleşmelerinin Kurul’da görüşülerek sonuçlandırmasının uluslararası sözleşmelere, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın ve Yargıtay’ın yerleşik uygulamasına aykırı olacağı açıkça vurgulanmıştır. Ancak DİSK adına Kurul üyesi olarak şahsım ve Türk-İş üyesinin muhalefetine rağmen, diğer tüm üyelerin lehte oy kullanması neticesinde, 2’ye karşı 6 oy ile toplu iş sözleşmelerinin görüşülmesi kararı alınmış, görüşme yapılmış ve toplu iş sözleşmeleri sonuçlandırılmıştır. Tarafımca, bu karara 5 sayfalık muhalefet şerhi konulmuştur. Ayrıca Türk-İş temsilcisi de muhalefet şerhi koymuştur.
Sonuç olarak,
1) İzelman ve İzenerji işçilerinin grev haklarının gasp edilmesinin sorumluları, Yüksek Hakem Kurulu’na başvuran İzelman ve İzenerji işverenleri, dolayısıyla İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile
uyuşmazlığı muhalefetimize rağmen görüşen Yüksek Hakem Kurulu üyeleridir.
2) İzmir Büyükşehir Belediyesi, 12 Eylül faşist darbesinin mirası olan sendikal mevzuatı aynen sürdüren 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda yer alan bir boşluğu kullanarak, sendikanın ve binlerce işçinin iradesini yok saymış; masada anlaşmak ya da işçilerin grev hakkını kullanmasına saygı göstermek yerine Yüksek Hakem Kurulu’na gitmiştir. Ana muhalefet partisinin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurduğu grev hakkını kısıtlayan yasa maddeleri, aynı partiye mensup bir Belediye Başkanı’nın yönettiği Belediye tarafından işçilerin grev hakkını
yok etmek için kullanılmıştır.
3) Yüksek Hakem Kurulu kararları, Genel-İş Sendikası’nın itirazına ve DİSK adına Kurul üyesi olan şahsımın itirazına rağmen alınmıştır. Bu kararın alınmasında Genel-İş Sendikası ve Konfederasyonumuz DİSK’in hiçbir sorumluluğu yoktur. Basının, kamuoyunun, İzelman ve İzenerji işçilerinin dikkatine"
DİSK ve Genel-İş Sendikası Genel Başkanı Kani Beko da Yüksek Hakem Kurulu kararını Anayasa Mahkemesi'ne taşıyacaklarını bildirdi.
