Mısır: Sanat ve Devrim

11 Oca 2013

Devrimden etkilenen Mısır'ın genç sanatçıların hükmettiği yaratıcılığın verimli kaynakları toplumsal eleştiriyi perçinlemek için tuvale, sokak duvarları ve dijital medya platformlarına yansıyor.   Geçen iki yıl boyunca, Mısırlı sanatçılar yurttaşlarının yaşadığı sıradışı çalkantıyı yansıtmakla kalmayıp, bazı çarpıcı ve anlamlı gerçekleri görseller aracılığıyla devrim arzusunu büyüttü.

Hüsnü Mübarek rejimine karşı göstericilerin hayatlarını ortaya koyduğu Kahire'nin simgeleşmiş noktası olan Tahrir meydanında yükselen sesler eşliğinde, ünlü sanatçı Muhammed Fehmi, Ganzeer mahlasıyla Kahire'nin Amerikan Üniversitesi yakınlarındaki kampüs duvarlarını öfkeyle boyadı. İlham verici bir figür olan Ganzeer, sokak sanatını güçlü bir protesto şekline dönüştürmek için El-Teneen, Sad Panda ve Keizer'i de içine alan ilham verici figür olan sanatçılar birliğini oluşturdu. Kamusal alanda graffiti kullanımı Mısır devriminin simgelerinden biri oldu.

Protesto ruhunu daha resmî alanlara taşıyan Ganzeer'in ''Virüs Yayılıyor'' başlıklı sergisi Eylül ayında Kahire'nin Safarkhan galerisinde büyük alkış aldı. Ayrıca devrim, Hüsnü Mübarek'i alaşağı eden ve dönüm noktası sayılan ayaklanmayı resmettiği ''deve savaşı'' tuvalinde kübist-dışavurumcu bir tarz kullanan George Baghoury'nin de içinde olduğu diğer ünlü Mısırlı ressamların da hayal gücünü etkiledi.

Geleneksel tabandan etkilenmemiş, Mısır'ın dijital dönem sanatçıları sosyal medyada kendini ifade etmenin mükemmel bir biçimini keşfettiler. Onlardan biri Muhammed Abla. Abla'nın ''Kurtlar'' başlıklı Facebook sergisi Mısır ordusuna sert bir saldırıdır. Abla'nın üzerinde yeniden çalışılmış fotoğrafların olduğu koleksiyon, orduyu, 2011 Aralık'ında Bakanlar Kurulu toplantısı sürmekteyken toplanan 13 göstericiyi öldürdüğü için eleştiriyordu. Ahram Online internet sitesi, Abla'nın; sanatın geleceğinin dijital ortamda olduğunu söylediğini aktarıyor. Genç sanatçılardan oluşan bir grup; tüketim kültürünü oldukça sert bir biçimde eleştiren “Supermarket” isimli bir sergi düzenlemek için videolar kullandılar.

Marwa Adel gibi diğerleri, Çağdaş Mısır'da toplumsal cinsiyet yargılarını ortaya çıkarmak için ''fazla mesai'' yapıyor, ülkenin karşı karşıya kaldığı ve gelecek nesil tarafından yönlendirilen sosyal geçişi vurguluyor.

Atul Aneja

Yenidünya tarafından www.frontlineonnet.com'dan çevrilmiştir.

paylaş