İlk olarak 1913'te derlenip yayınlanmış 8 Ermeni yazarın 1915 öncesi 14 öyküsü ve 4 Osmanlı aydınının birer övgü yazısı 99 yıl sonra tekrar okuyucuyu aydınlatıyor.
Krikor Zohrab, Rupen Zartaryan, Avedik İsahagyan, Avedis Aharonyan, Zabel Yesayan, Dikran Gamsaragan, Zabel Asadurve Hrand Asadur adlı Ermeni yazarlar dönemin en ünlü edebiyatçılarıdır. Aynı zamanda Anadolulu ve görece daha özgür bir ortamda değerli öykülerinin yayınlanma şansına nail olabilmişler ve 4 Osmanlı aydını da övgü yazıları ile destek sağlamıştır.
1913 yılında Sarkis Sarents söz konusu öyküleri derleyip Ermeni Edebiyatı Numuneleri olarak yayınlamıştı. Bugün ise aynı kitap Aras yayıncılık tarafından Lâtin harfleri ile Osmanlıca ve Türkçe olarak iki dilli basıldı.
Numuneler, hem 1915 öncesi Ermenilerin, II. Meşrutiyetin verdiği görece özgür ortamda bakış açılarını ve Osmanlı İstanbulunu anlattığı hem de bizlere dilin uğradığı değişiklikleri gösteren önemli bir kaynak niteliğindedir. Aynı zamanda kitabın basımı Ermeni matbaacılık faaliyetlerinin 500. yıl kutlamalarına denk gelmiş olmasıyla Ermeniler için bir kez daha önem kazanıyor.
89 yıllık Cumhuriyet tarihinde saklı kalmış olan bu numuneler ile Osmanlı'ya bir de “onlar”ın gözünden bakabileceğiz artık.
