• Geniş tanımlı işsiz sayısı pandemi öncesine göre 1 milyon 67 bin, son bir ayda 139 bin kişi arttı
• Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 20,3!
• Geniş tanımlı işsiz sayısı 7,5 milyonun üzerinde!
• Geniş ve dar tanımlı işsizlik arasındaki fark 10,4 puan!
• Geniş tanımlı kadın işsizliği yüzde 27,6!
DİSK-AR, TÜİK tarafından açıklanan Eylül 2022 işsizlik verilerini değerlendirdiği raporunu açıkladı.
DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Eylül 2022’de 7 milyon 515 bin kişi olarak gerçekleşti.
TÜİK’in Eylül 2022 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçları 10 Kasım 2022’de yayımlandı. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 10,1, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 20,3 seviyesinde gerçekleşti. TÜİK’e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı (mevsim etkisinden arındırılmış) 2022 Eylül ayında bir önceki aya göre 139 bin kişi artarak 3 milyon 482 bin kişi oldu (Grafik-1).
TÜİK’e göre Eylül 2019’da yüzde 14,1 olan işsizlik Eylül 2022’de yüzde 10,1 olarak gerçekleşti. Ancak aynı yıllarda geniş tanımlı işsizlik yüzde 19’dan yüzde 20,3’e yükseldi (Grafik-1).
TÜİK’e göre de kadın işsizliği tüm işsizlik türlerinde en yüksek kategori olarak görülmeye devam ediyor. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,8 iken kadınlarda yüzde 12,8 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı işsizlik (âtıl işgücü) erkeklerde yüzde 16,3, kadınlarda ise yüzde 27,6 olarak hesaplandı. Geniş tanımlı kadın işsizliği ile geniş tanımlı erkek işsizliği arasındaki fark 11,3 puandır.
Eylül 2022 HİA verilerine göre işsizlik türlerinin en yüksek olduğu kategori yüzde 27,6 ile geniş tanımlı kadın işsizliği oldu. İkinci yüksek işsizlik kategorisi ise genç kadınlarda gerçekleşmiştir. Eylül 2022’de genç kadın (15-24) işsizliği 25,4’tür.
Geniş tanımlı işsiz sayısı 7 milyon 515 bin!
Eylül 2022 döneminde mevsim etkisinden arındırılmış (MEA) dar tanımlı işsizlik (işsizlik 1) yüzde 10,1, zamana bağlı eksik istihdam ile işsizlerin bütünleşik oranı (işsizlik 2) yüzde 14; işsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı (işsizlik 3) yüzde 16,7 ve âtıl işgücü oranı (işsizlik 4, geniş tanımlı işsizlik) ise yüzde 20,3 olarak açıklandı (Grafik-2).
Eylül 2019’da 362 bin olan zamana bağlı eksik istihdam (MEA) sayısı, Eylül 2022’de 1 milyon 327 bin kişiye yükseldi. Eylül 2019’da 1 milyon 510 bin olan potansiyel işgücü sayısı ise Eylül 2022’de 2 milyon 706 bine yükseldi.
TÜİK’in âtıl işgücü oranından hareketle yaptığımız hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Eylül 2022’de 7 milyon 515 bin olarak gerçekleşti.
Geniş tanımlı kadın işsizliği yüzde 27,6
TÜİK’e göre de kadın işsizliği tüm işsizlik türlerinde en yüksek kategori olarak görülmeye devam ediyor. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,8 iken kadınlarda yüzde 12,8 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı işsizlik (âtıl işgücü) erkeklerde yüzde 16,3, kadınlarda ise yüzde 27,6 olarak hesaplandı. Geniş tanımlı kadın işsizliği ile geniş tanımlı erkek işsizliği arasındaki fark 11,3 puandır (Grafik-3).
Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı erkeklerde yüzde 12,6 iken kadınlarda yüzde 16,7’dir. İşsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı erkeklerde yüzde 12,7 iken kadınlarda yüzde 24,1 seviyesindedir (Grafik 3).
Eylül 2022 itibarıyla kadınlarda mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsiz sayısı 1 milyon 463 bin ve geniş tanımlı işsiz sayısı 3 milyon 632 bindir. Erkeklerde ise dar tanımlı işsiz sayısı 1 milyon 15 bin ve geniş tanımlı işsiz sayısı 3milyon 897 bindir (Grafik-4).
Eylül 2022 HİA verilerine göre işsizlik türlerinin en yüksek olduğu kategori yüzde 27,6 ile geniş tanımlı kadın işsizliği oldu. İkinci yüksek işsizlik kategorisi ise genç kadınlarda gerçekleşmiştir. Eylül 2022’de genç kadın (15-24) işsizliği 25,4’tür (Grafik 5). Bilindiği gibi salgın döneminde diğer işsizlik kategorilerine göre kadın işsizlik türleri genele göre çok daha yüksek gerçekleşti ve bu eğilim devam ediyor.
Geniş ve dar tanımlı işsizlik arasındaki fark 10,2 puan
Geniş tanımlı işsizlik oranı ile dar tanımlı işsizlik oranı arasındaki puan farkı açılma eğilimini sürdürüyor. Zamana bağlı eksik istihdamda artış ve iş bulma ümidinin kaybedilmesine paralel olarak geniş tanımlı işsizlik oranı artıyor ve dar tanımlı işsizlik ile arasındaki makas açılıyor. Örneğin, Ocak 2019’da dar tanımlı işsizlik yüzde 13,6 iken geniş tanımlı işsizlik yüzde 19,7 olarak gerçekleşmişti. Bu dönemde geniş tanımlı işsizlik dar tanımlı işsizlikten 6,1 puan yüksekti.
Eylül 2022’de ise dar tanımlı işsizlik yüzde 10,1 iken geniş tanımlı işsizlik yüzde 20,3 olarak gerçekleşti.
Dar ve geniş işsizlik arasındaki fark bu dönemde 10,2 puan oldu. Dar ve geniş işsizlik arasındaki makasın bu denli açılmasının en önemli nedeni zamana bağlı eksik istihdam sayısı, ümidini kaybedenlerin, iş aramayıp çalışmaya hazır olanların ve iş arayıp işbaşı yapamayacak olanların sayısındaki artıştır. Böylece dar tanımlı işsizlik sınırlı kalırken geniş tanımlı işsizlik arasındaki fark açılmaktadır.
