Servetin çoğu yüzde 1’lik kesime akıyor
Oxfam'ın hazırladığı raporda korona ve enerji krizlerinin zenginlerin servetlerini katlarken, yoksulları daha da yoksullaştırdığı belirtildi
İngiliz uluslararası yardım kuruluşu Oxfam, Davos'ta bugün başlayacak Dünya Ekonomik Forumu (WEF) öncesi yayınladığı raporda dünyada giderek artan gelir eşitsizliği ve yoksulluğa dikkat çekti.
Oxfam, çeyrek asırdır ilk kez aşırı zenginlikteki artışa aşırı yoksulluktaki artışın eşlik ettiğini belirtirken, süper zenginlerden yeni vergiler alınması yönünde çağrıda bulundu.
“Milyonlar nasıl yaşayacağını bilmiyor”
Oxfam sözcüsü Manuel Schmitt, "Milyonlarca insan gıda ve enerji maliyetlerini nasıl karşılayacağını bilemezken, çağımızın krizleri milyarderlerin servetlerine devasa artışlar getirdi" dedi.
Kapitalizm karşıtı olarak bilinen Oxfam'ın hazırladığı rapora göre, dünya çapında 95 gıda ve enerji şirketi 2022 yılında kârlarını iki katından fazla arttırdı. Söz konusu şirketlerin krizden istifade ederek 306 milyar dolar kâr elde ettikleri belirtilen raporda, bunun 257 milyarının (yüzde 84) hissedarlara pay edildiği vurgulandı.
Oxfam'a göre, dünya genelinde vergi gelirlerinin yalnızca yüzde dördü servet üzerinden alınan vergilerden elde ediliyor.
Örgüt sözcüsü Schmitt, "Artık şirketler ve süper zengin sahipleri kamu yararı için adil şekilde katkı sunmalılar" diye konuştu.
1 dolara karşı, 1,7 milyon dolar
Faiz oranlarındaki indirimler ve niceliksel genişleme olarak bilinen para yaratma süreci gibi koronavirüsün ekonomik etkisiyle mücadele etmek için uygulamaya konulan politikalar, genellikle daha zengin insanlara ait olan mülk ve hisselerin değerini artırdı.
Rapor, son iki yılda en alttaki yüzde 90'da yer alan bir kişinin kazandığı her 1 dolarlık yeni küresel servete karşılık, her bir milyarderin kabaca 1,7 milyon dolar kazandığını söylüyor. 2022'deki küçük düşüşlere rağmen, milyarderlerin toplam serveti günde 2,7 milyar dolar arttı. Salgın kazanımları, milyarderlerin hem sayısının hem de servetinin ikiye katlandığı on yılın ardından geldi.
Aşırı yoksulluk arttı
Oxfam’ın İngiltere CEO'su Danny Sriskandarajah, “Mevcut ekonomik gerçeklik, temel insani değerlere bir hakarettir. Aşırı yoksulluk 25 yıldır ilk kez artıyor ve bir milyara yakın insan aç kalıyor ama milyarderler için her gün bir nimet. Birden fazla kriz milyonları uçurumun eşiğine getirirken, liderlerimiz işin püf noktalarını kavrayamıyor. Pek çok ülkedeki en fakir insanların süper zenginlerden çok daha yüksek vergi oranları ödediği bir sistemi nasıl kabul edebiliriz? Hükümetler artık süper zenginlere daha yüksek vergiler getirmeli” dedi.
Süper zenginler iklim krizini artırıyor
Oxfam’ın raporunda, aşırı servet yoğunlaşmasının daha zayıf büyümeye, yozlaşmış siyasete ve medyaya, demokrasiyi aşındırmasına ve siyasi kutuplaşmaya yol açtığı belirtilirken, bir milyarderin ortalama bir insandan bir milyon kat daha fazla karbon salmasıyla, süper zenginlerin iklim krizine en çok katkıda bulunanlar olduğu da eklendi.
Geçen yılın raporu
Oxfam, 2022 Mayıs raporunda Kovid-19 salgınının her 30 saatte bir yeni dolar milyarderi yarattığını ve 2022'de milyonlarca kişi kişi aynı hızla yoksulluğa sürüklediğini belirtmişti.
Yardım kuruluşu, salgının yarattığı sıkıntılara artan fiyatların eklenmesi nedeniyle 2022 yılında 263 milyon kişinin aşırı yoksulluğa sürükleneceğini tahmin ediyor. Bu da her 33 saatte bir milyon kişinin yoksullukla karşı karşıya geleceği anlamını taşıyor. Öte yandan salgın döneminde her 30 saatte bir kişi, yani 573 kişi milyoner haline geldi.
2022 Mayıs raporuna göre, milyarderler Kovid-19 salgınının ilk 24 ayında, önceki 23 yılda kazandıkları servetten fazlasını kazandı. Dünya milyarderlerinin toplam serveti artık küresel GSYİH'nin yüzde 13,9'unu oluşturuyor. Bu, 2000'deki yüzde 4,4'lük miktarın üç katına tekabül ediyor.
