Sakarya’nın Hendek ilçesinde patlama yaşanan MÜSİAD Sakarya Şube Başkanı Yaşar Coşkun’a ait Büyük Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası sabıkalı çıktı. 4 işçinin hayatını kaybettiği, 97 işçinin yaralandığı havai fişek fabrikasında geçen yıllarda 6 kez patlama yaşandığı, her patlamanın ardından fabrikanın isim ve şehir değiştirerek faaliyetine devam ettiği belirtildi.
Havai fişek fabrikasında meydana gelen patlamanın ardından başlatılan çalışmalar devam ediyor. Hendek Yukarıçalıca mevkisindeki havai fişek fabrikasında meydana gelen ve yaklaşık 50 kilometre uzaklıktan, kentin birçok noktasından duyulan patlamanın ardından bölgeye gelen ekipler çalışmalarını gece boyunca da sürdürdü.
Sabah saatlerinde iş makineleriyle enkaz kaldırma çalışmaları gerçekleştirilen olay mahalline, AFAD ekipleri arama kurtarma köpekleriyle intikal etti. Jandarma ekiplerinin geniş alanda güvenlik önlemi aldığı bölgedeki çalışmalar yoğunlaşarak devam ediyor.
İsim ve mekan değiştirmiş
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) tarafından yapılan açıklamada, fabrikanın her patlama sonrasında isim değiştirdiğine dikkat çekildi. İSİG, açıklamasında “Coşkunlar, Büyük Coşkunlar, Venüs Coşkunlar. En son fabrika Niğde ve Sivas’a taşınmış ve adı Yertaş Patlayıcı Maddeler olmuştu. Fabrikanın süreç içinde adı ve mekânı değiştiriliyor ama sahibi aynı aile. Devlet bugüne kadar neden önlem almadı?” denildi.
1 Eylül 2007: Barut bölümü için kömür öğütülen bölümde kıvılcımdan kaynaklanan patlama: 1 işçi yaralandı.
17 Ağustos 2009: Ramazan topları için patlayıcı üretilen laboratuvar bölümünde patlama meydana geldi. Üretim tesisindeki binaları yerle bir eden patlamada 1 işçi hayatını kaybetti, 33 işçi yaralandı.
29 Eylül 2009: Patlamada 1 işçi öldü, 1 işçi yaralandı. Yangına maytap fitillerinin kurumadan kesilmesi sebep oldu.
11 Şubat 2011: Patlamada bir çocuk annesi 33 yaşındaki işçi Hediye Hallaç hayatını kaybetti. 10 işçi yaralandı.
14 Aralık 2014: Patlamada 38 yaşındaki işçi Yılmaz Şapoğlu hayatını kaybetti.
27 Ocak 2018: Niğde’deki fabrikada gerçekleşen patlamada 32 yaşındaki işçiler Muharrem Alkan ve İlyas Ünlü hayatlarını kaybetti.
Sorumluluğu işçilere atıyorlar
İSİG’in açıklamasına göre 2009’da meydana gelen patlamaya dair açıklama yapan fabrika müdürü Yaşar Coşkun, patlamanın işçilerin ünitede fazla mal biriktirdikleri için meydana geldiğini iddia etmiş. Coşkun, ayrıca “O bölümde de koruyucu kıyafet vardı ama giymemişler. ‘Hava sıcak, bilmem ne’ diyerek kıyafet giymiyorlar. Bu fabrika Avrupa’nın en güvenli fabrikası’” ifadelerini kullanmış.
İtfaiyeyi fabrikaya sokmamışlar
İSİG’in açıklamasına göre 2011’de meydana gelen patlamanın hemen ardından Coşkun’un, olay yerine gelen büyükşehir belediyesi itfaiye ekibi ve 112 ekibini içeri almadığı, itfaiyeyi neden almadıklarını ise “Yangın yoktu. Bu nedenle almadık” diyerek savunduğu belirtildi.
‘Fabrikanın geçmişinde doğru olmayan şeyler var’
Afet Uzmanı Dr. Kubilay Kaptan söz konusu fabrikada daha önce meydana gelen olaylara dikkat çekerek, tedbir ve denetimlerde sıkıntılar olduğunu vurguladı.
Fabrikanın içinde 110 ton patlayıcı madde olduğu öğrenildi. Patlamaların da devam etmesi sebebiyle ekipler, yerden müdahale etmekte zorlanıyor. Bölgeye yangın söndürme uçağı sevk edildi. Uçak çalışmalarını sürdürüyor.
Kaptan, katıldığı CNN Türk canlı yayınında fabrikadaki denetim ve tedbir sıkıntılarına dikkat çekti. Kaptan’ın açıklamaları şöyle:
“Ülkemizde patlayıcı ve yanıcı maddeler üreten fabrikalarımız var. Bu da çok normal. Fakat bu fabrikaya baktığımızda ne yazık ki 3 farklı olay yaşandı. Daha önce de farklı sebeplerle aynı fabrikada yangın ve patlama meydana geldi. Can kaybı da yaşandı. Demek ki fabrikanın geçmişinde doğru olmayan şeyler var. Nedir bunlar diye baktığımızda şunlar olabilir:
Bu tarz üretim yerlerinde normal bina şeklinde bu fabrikalar inşa edilmemeli. Eğer yangın ve ya patlama meydana gelirse kendi içinde bloke edebileceği sığınak vs. alanlarının oluşturulması lazım. Yapının çökmeye karşı çok daha dirençli bir şekilde bina yapılmalı. Bu tarz yerlerde yangın ve patlama olamaz. Olduktan sonraki süreç çok zor. Olmaması için bütün tedbirler alınmalıdır.
En tehlikeli durumlardan birisi de duman! Bu soluma yoluyla ölüme de neden olabilir. Çökme ve yangın-patlama çevredeki insanlar için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Patlamalar devam ettiği için itfaiyenin yapabileceği çok bir şey yok! Maalesef su ile müdahale çok mümkün görünmüyor. Oraya gönderdiğimiz kurtarıcıları da kurtaracak duruma düşürmeyelim.”