motokurye

Kurye Hakları Derneği’nin verilerine göre, geçen yıl 58 motokuryenin çoğu ‘kazalar’ sonucunda yaşamını yitirdi. Dernek, hız baskısı ve niteliksiz ekipmanlarla dikkat çekti. Motokuryeler, iş güvencesi olmadan, hız baskısı ve niteliksiz ekipmanlar eşliğinde ölümle burun buruna çalışıyor. “Tehlikeli Meslekler Statüsü”ne alınmadığı için isteyen herkesin çalışabildiği bu sektörde, çok sayıda ölümlü ‘kazalar’ meydana geliyor. Kurye Hakları Derneği’nin verilerine göre, geçen yıl tam 58 motokurye yaşamını yitirdi. Rapora göre, bu ölümlerin neredeyse tamamı, bir otomobil, kamyon veya TIR’ın motosiklete çarpması sonucu yaşandı. Çoğunluğu gençti Raporda yer alan bilgilere göre, hayatını kaybeden 26 kurye, 19 ila 27 yaş aralığındaki gençlerdi. Yedisinin yaşı, daha 18’den bile küçüktü. 28 ila 50 yaş arasında 22 kişi ölürken 58 yaşındaki bir kuryenin de hayatını kaybettiği aktarıldı. Yaşamını yitiren iki kişinin ise yaşı tespit edilemedi. Motokurye ölümleri en fazla 27 kişiyle İstanbul’da meydana geldi. Kurye Hakları Derneği, iş cinayetlerinde başı restoranların çektiğini bildirdi. Hız baskısı vurgusu BirGün’den Berkay Sağol’un haberinde yer alan, Kurye Hakları Derneği’nin raporunda, şu açıklamaya da yer verildi: “Kuryelerin ölümlerine ilişkin bir istatistik bulunmamakta ancak genel anlamda kuryelerin üzerindeki hız baskısı, hız temelli puan sistemi, trafikteki motosiklet kullanıcılarının görmezden gelinmesine dayalı algı, alkollü magandalar, ekipmanların kalitesi, motosikletlerin kalitesi, mesleki yeterlilik eğitimlerinin zorunlu olmaması, yollardaki çukurlar, ölümcül bariyerler vb. pek çok neden kuryelerin hayatını kaybetmesine neden olmaktadır.”

Yemek Sepeti kuryelerin eylemlerini engellemek için disiplin yönetmeliğini değiştirdi Yemek Sepeti kuryelerinin eylemleri yaklaşık 2 aydır devam ederken firma yönetimi disiplin yönetmeliğini değiştirerek cezaları artırdı. Kuryeler yeni değişikliklerle işten çıkarmanın kolaylaştığını ifade ediyor. BirGün’den Umut Serdaroğlu’nun haberine göre, Yemeksepeti motokuryelerinin yılın ilk ayında başlayan eylemleri kontak kapatma ya da iş yavaşlatma şeklinde devam ediyor. Kuryeler firmanın İstanbul Şişli’de bulunan genel merkezi önünde de sık sık basın açıklamaları yapıyor. Firmaya yönelik örgütlenen boykot kampanyasına ise toplumun desteği büyük. Ancak firma talepleri karşılamak yerine direnişi bitirmeye, çalışanlarını sindirmeye yönelik adımlar atıyor. Yemek Sepeti çalışanları firma yönetiminin disiplin yönetmeliğini değiştirdiğini ve neredeyse konuşmanın dahi yasaklandığını belirtiyor. Basınla iletişime geçmek ise işten çıkarma nedeni. Nefes almak bile suç Yemek Sepeti çalışanlarından Barış Yoldaş işçileri nefes bile aldırmamaya yönelik önlemler alınmaya başladığını belirtti. Kendileri hakkında tutanak tutulmaya başlandığını aktaran Yoldaş, disiplin yönetmeliğinde çok sıkı değişikliklere gidildiğini dile getirdi. İsmini vermek istemeyen bir diğer Yemeksepeti çalışanı ise disiplin yönetmeliği değişikliğini şu şekilde açıkladı: “Değişiklik 1 Mart 2022 tarihiyle beraber gerçekleştirildi. İçerisinde yüzlerce madde barındıran yönetmeliğe göre bordrolu çalışanların artık nefes alması bile suç sayılmaya başlandı. Örneğin herhangi bir yayın organına bile şirket hakkında bilgi veya demeç vermek fesih sebebi sayılamaya başlandı. Disiplin yönetmeliği içerisinde uyarı, kınama ve iş akdi feshi olmak üzere üç ana başlık varken, 1 Mart’tan itibaren iş akdinin feshine giden yol çok kısaltıldı. Ayrıca yöneticilerin inisiyatifine bırakılan birçok konu başlığı mevcut.” Kaybedecek bir şey yok Yemek Sepeti Banabi çalışanı Can Yaşar eylemlere başlama nedenlerini hatırlatırken şu sözleri söyledi: “Biz hâlâ asgari ücret alıyoruz. İster soruşturma açsınlar, isterse işten atsınlar bizi hakkımızı alana kadar susturamayacaklar. Onlar itibarını ve güvenilirliğini kaybederken bizim kaybedeceğimiz tek şey asgari ücret olur.” Ücret iyileştirmesi için şu ana kadar hiçbir sorumlunun kendileriyle iletişime geçmediğini dile getiren Yaşar diğer bölgelerde de eylemlere devam eden birçok arkadaşlarının olduğunu aktardı. Ayrıca boykota katılan bütün vatandaşlara da teşekkürlerini ileten Yaşar şu şekilde konuştu: “Boykot ile beraber Yemek Sepeti üzerinden verilen siparişlerde yüzde 80’lere varan bir düşüş yaşandı. Aynı zamanda Yemek Sepeti’nin ödeme yöntemlerinde değişikliğe gitmesi siparişlerin daha da azalmasına yol açtı.” Eylemler devam ediyor Nakliyat-İş Genel Başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu son zamanlarda etkisi azalmış görünse de hatırı sayılır birçok Yemek Sepeti çalışanıyla beraber eylemlerine devam ettiklerini söyledi. Yurttaşlar tarafından başlatılan Yemek Sepeti boykotunu hatırlatan Küçükosmanoğlu “Türkiye genelinde başlatılan boykotlar çok etkili oldu ve hâlâ etkisini devam ettiriyor. Özellikle Kütahya, Eskişehir, İzmir ve Ankara’dan büyük destek var” açıklamasında bulundu. Direnişi daha etkili hale getirebilmek için her şeyi yapacaklarını söyleyen Küçükosmanoğlu, “Önemli sayıda arkadaşımız siparişe çıkmamaya devam ediyor. Örgütlü bir direniş mücadelesi devam ettiği sürece biz de sonuna kadar bunu sürdüreceğiz” diyerek sözlerini tamamladı.

Yemeksepeti kuryeleri, ücret talebiyle başlattıkları eylemin 26’ncı gününde şirketin İstanbul Levent'teki genel merkezi önünde bir araya geldi. Nakliyat- İş Genel Başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu, bu ay sonuna kadar zamlı maaşların yatırılacağı yönünde açıklamalar olduğunu belirterek, "Eğer 1 Mart’ta söylenenler yerine getirilmezse tüm Türkiye çapında tüm motokuryeleri ve Banabi deposunda çalışanları kontak kapatmaya çağırıyorum” dedi. Motokuryeler, bugün şirket genel merkezi önünde konvoy hâlinde bir araya geldi. “İşçi ve sendika düşmanlığını protesto ediyoruz” yazılı pankartın açıldığı eylemde, “Motorlu kuryeler köle değildir”, “Zafer direnen emekçinin olacak” ve “Yaşasın onurlu mücadelemiz” sloganları atıldı. Mavi ve beyaz yakalı emekçiler ayrıştırılıyor Direnişin başından bu yana destek verenlere teşekkür eden Küçükosmanoğlu, Yemeksepeti’nin kurucusu ve eski CEO’su Nevzat Aydın’a seslenerek şunları söyledi: "Yemeksepeti’ni sefalet ücretine mahkûm etmek isteyenler, kendileri Maldivler Adası’nda 5 milyon dolara düğün yapıyorlar. Bizim, kimsenin özel yaşamıyla alıp veremediğimiz yok ancak burada işçileri asgari ücretle çalışmaya mahkûm edenlerle bir alıp veremediğimiz var elbette. Bir taraftan sağa sola demokratlık hikâyesi okuyacaksın ama yeri geldiğinde işçilerin en küçük bir örgütlenme hakkıyla ilgili Türkiye’de bir örneği olmayan, resmi evrakta sahtecilik yaparak işçilerin örgütlenmesini engelleyeceksin. Demokratsan koyalım sandığı, işçiler sendika istiyor mu, istemiyor mu? İstiyorsa hangi sendikayı istiyor, ona saygı gösterelim. Demokratlığın kriteri budur Nevzat Aydın. Yemeksepeti’nin satışından sonra 27 milyon doları 114 tane beyaz yakalıya dağıttılar, diğer binlerce mavi yakalıya bundan herhangi bir pay vermediler. Bu, mavi ve beyaz yakalılar arasında da bir çelişkiyi derinleştirmeye yönelik bir tuzaktı." ‘Tüm yurtta kontak kapatacağız’ Küçükosmanoğlu, buradaki mücadeleye çalışanlara da bir çağrıları bulunduğunu belirterek, "Buyurun bir ay siz asgari ücretle, 4 bin 253 lirayla siz geçinin" diye konuştu. Mücadelenin Türkiye’nin dört bir yanında sahiplenildiğini belirten Küçükosmanoğlu, "Bu mücadeleyle birlikte olan sanatçılar, yazarlar ve aydınlar var. Dünyanın birçok yerinden destek geliyor. İşveren tarafından yayılan propagandada ‘Şubat ayında maaşlarınızı zamlı alacaksınız’ deniyor. Mücadeleyi kırmak için her yol ve yöntem denenmekte. Eğer 1 Mart’ta söylenenler yerine getirilmezse tüm Türkiye çapında tüm motokuryeleri ve Banabi deposunda çalışanları kontak kapatmaya çağırıyorum” dedi. Talepler - Net 5 bin 500 TL maaş, - Prim ve yan haklar, - Hiçbir işçi ve kuryenin işten atılmamasını, - İş kolunun derhal taşımacılığa geçirilmesi, - Sendikal faaliyetlerinin güvence altına alınması.

Siparişler yüzde 70 düştü Yemeksepeti kuryelerinin ücret , iş güvencesi ve sendika talebiyle başlattıkları eylem 7’nci gününe girdi. Nakliyat-İş Sendikası'nın açıklamasına göre, kuryelere destek için Yemeksepeti’ni boykot çağrısı karşılık buldu ve şirketin siparişleri yüzde 70 oranında düştü. Ücret artışı, iş güvencesi ve sendika talebiyle 7 gündür iş bırakma eylemi yapan Yemeksepeti kuryeleri, DİSK’e bağlı Nakliyat-İş Sendikası'nın çağrısıyla şirketin İstanbul'daki genel merkezi önünde bugün bir kez daha toplandı. Yemeksepeti kuryeleri, "Ölmek var dönmek yok”, “Gemileri yaktık geri dönüş yok”, “İşçiler burada yönetim nerede", "Direne direne kazanacağız", "Yaşasın sınıf dayanışması" sloganlarıyla işverene seslendi. Kuryeler adına açıklama yapan Nakliyat-İş Sendikası Genel Başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu, Yemeksepeti işvereninin geçmiş yıllara oranla asgari ücrete göre daha az ücret artışı teklif ettiğine dikkat çekti. Bu direniş haklı ve meşrudur Küçükosmanoğlu’nun açıklaması şöyle: “Mücadelenin, ekmek kavgasının 7’nci günü. Yemeksepeti işvereni, binlerce motokuryeyi, valeyi, Banabi depolarında çalışan işçi kardeşlerimizi açlığa, sefalete mahkûm etmek istiyor. Geçtiğimiz yıllara göre Yemeksepeti'nde çalışanları daha fazla açlık, daha fazla yoksulluğa mahkûm etmek için sefalet ücreti olarak 2022 yılı için 4 bin 253 lira açıklaması yaptı. Bu geçmiş yıllardaki ücret politikasına da aykırı. Geçmiş yıllarda çalışanların ücreti asgari ücretin 1,5 katıydı. Bu nedenle bu direniş haklı ve meşrudur. Direniş Türkiye'nin dört bir yanına yayılmış durumda. İstanbul'da, Ankara'da, İzmir'de, Eskişehir'de, Mersin'de, Denizli'de, Adana'da, Bolu'da, Samsun'da diğer tüm bölgelerde Yemeksepeti’nde çalışan binlerce kişi sefalet ücretine karşı kontak kapatıyor. Siparişler düştü Geçtiğimiz günlerde Yemeksepeti’ne karşı boykot çağrısı yaptık. Bunun sonucu olarak depoları bizzat ben de gezdim. Tüm siparişler yüzde 70 oranında düşmüş durumda. Buradan halkımızı, sendikalarımızı tebrik ediyorum. Buradaki hak mücadelesi, buradaki sınıf mücadelesi, buradaki ekmek kavgası başarıya ulaşılıncaya kadar devam edecek. 3 kişilik bir heyetle işverenle görüşme talebimiz olacak. Biz bu sorunun bir taraftan da görüşmeler yoluyla da çözülmesini istiyoruz. Birtakım güçler direnişimizi provoke etmeye çalışıyor. Bazı işverenler tutanak tutmak gibi kuru tehditlerde bulunuyor. Kim bu ekmek kavgasını provoke ediyorsa alçaktır. Bizim tek talebimiz var. 5 bin 500 lira net para istiyoruz. Başka bir madde de yok.”

Trendyol Express kuryelerinin ücret hakalrı için eymlemleri diğer motokuryelere örnek oldu. Dün HepsiJet ve Scotty çalışanlarının eylemlerinden sonra Yurtiçi Kargo ve Yemek Sepeti ile Banabi'nin kuryeleri de bugün eyleme başladı. Türkiye’nin dört bir yanında emekçiler, sefalet ücretlerine ve kötü çalışma koşullarına karşı ses yükseltiyor. Trendyol Express çalışanlarının zam talebiyle ile başlayan direniş ve eylemler tüm kurye işçilerine yayılıyor. Bugün de Yemeksepeti ve Yurtiçi Kargo çalışan kuryeler ve depo işçileri, zam, sendikalaşma ve prim hakları için kontak kapattı. Dün, ücretlerine yüzde 40 zam talebiyle kontak kapatma eylemi yapan Scotty çalışanı esnaf kuryeler, şimdilik yeni bir eylem planı hazırlanana kadar kontak kapatma eylemlerine ara verirken; HepsiJet çalışanları ise eylemlerini sürdürüyor. İşverenin ‘yüzde 46 zam yaptık’ açıklamasını doğru bulmadıklarını söyleyen HepsiJet çalışanları, “Yapılan zam yüzde 28’den ibaret. Bunun da karşılığı paket başına 1 TL. Kabul etmiyoruz” diyor. Yemeksepeti ve Banabi kuryeleri şirket merkezi önünde Yurtiçi Kargo çalışanları, bu sabah saat 09.00'da kontak kapatarak Varyap Plaza Yurtiçi Kargo Müdürlüğü önünde buluştu. Yüzde 32,7 zam teklifini kabul etmeyen bazı Yemek Sepeti ve Banabi çalışanları bugün Şişli’deki Yemek Sepeti Genel Müdürlük Binası önünde Tüm Taşıma İşçileri Sendikası (TÜMTİS) ile birlikte eylem yaptı. Yemeksepeti ve Banabi çalışanları iş bırakma kararı almasa da İstanbul, Eskişehir ve İzmir’de kısa süreli kontak kapatma eylemleri yaptı. Talepleri karşılık bulmazsa bu eylemlerin süreceğini ifade etti. Öte yandan, dün akşamdan bu yana bazı Yemek Sepeti ve Banabi çalışanları da kontak kapatma eylemi yapmaya başladıklarını anlattı. Bugün TÜMTİS ile birlikte Yemek Sepeti Genel Merkezi önünde bir açıklama yapan çalışanlar, işverenin resmi enflasyonun altında yüzde 32,7 zam teklifinde bulunduğunu, bunu kabul etmediklerini, en az yüzde 50 zam talep ettiklerini söyledi. Ancak Yemek Sepeti ve Banabi’de çalışanların hepsi esnaf kurye değil. Bir kısmı kadrolu olarak da çalışıyor. TÜMTİS’in örgütlenmeye başladığı ancak işverenin sendikanın sağladığı çoğunluğu kabul etmediği; kadrolu çalışanları da esnaf kurye olmaya zorladığı belirtiliyor. TÜMTİS İstanbul 1 No’lu Şube Başkanı Ersin Türkmen, “2001’de kurulan Türkiye’nin en büyük online yemek siparişi firması olan Yemek Sepeti, giderek büyüdüğü, özellikle pandemi döneminde kârını ikiye katladığı halde çalışanlarına düşük ücretleri reva görüyor. İşçilerin, sendika hakkını tanımıyor. Esnaf kurye modeli adı altında sigortasız, güvencesiz, esnek ve sendikasız çalışmaya zorluyor” dedi. ‘Esnaf kurye dayatmasına son’ Türkmen, “İşveren çalışanların NACE kodlarını değiştirip taşımacılık işkolunda olan işyerlerini Ticaret-Büro işkolunda göstermiştir” diye konuştu. “Ücret ve prim artış taleplerimiz kabul edilene kadar mücadeleye devam edeceğimizi ilan ediyoruz” diyen Türkmen, çalışanlar adına talepleri şöyle sıraladı: • İşçiler ev kirasını, elektrik, su, doğalgaz faturalarını ödeyemez hale geldi. Bu nedenle Yemek Sepeti işçileri, sefalet ücretini asla kabul etmeyecek. • TÜİK tarafından açıklanan sahte enflasyon oranında değil gerçek enflasyon oranında bir ücret artışı yapılmalı. En düşük ücret insanca yaşamaya yetecek ücret olmalı. • Sendikamızın, çoğunluğu sağladığına ilişkin bakanlık tespit kararına itirazınızı geri çekin. İşçilerin anayasal hakkı olan sendika hakkını tanıyın. • Düşük ücret dayatmalarına ve esnaf kurye dayatmalarına derhal son verin. ‘Yurtiçi Kargo baksana, kaç kişiyiz saysana!’ Yurtiçi Kargo Çalışanları'nın sosyal medya hesabından yapılan paylaşımlarda talepler şöyle sıralandı: “Bize enflasyonun altında %17 zam verdiniz, itiraz eden 20 arkadaşımızı işten attınız. Biz arkadaşlarımızı yalnız bırakır mıyız? Konvoylarla geliyoruz. İstikamet, Varyap Plaza! Halkımız! Yanımızda olun!” “Yurtiçi Kargo çalışanları olarak iş ortağı adı altında hiçbir gelir elde edemeyen emekçileriz. Hiçbir güvencemiz yok ve sadece parça başı ücret alıyoruz. Parça sayılarımız da bir çok şubede çok düşük. Şirket ise bize % 17 zammı reva gördü. Bu zam üzerine şirkete taleplerini dile getiren İstanbul Yasemin DDN Şubesi'nden 20 çalışma arkadaşımızın sözleşmesi fesh edildi.” "Kontak kapadık, haklarımızı almak için Varyap Plaza Yurtiçi Kargo Bölge Müdürlüğü önüne gidiyoruz. 1. %40 zam yapılsın. 2. Dağıtılacak parça sayıları artırılsın. 3. Sözleşme fesihleri iptal edilsin, hiçbir çalışma arkadaşımızın sözleşmesi fesh edilmesin"