Üçüncü havaalanında çalışan işçiler çalışma koşullarının düzeltilmesi ve alacaklarının ödenmesi için taleplerini patrona iletmiş, sonuç alamayınca da sorunlar çözülene kadar çalışmayacaklarını söyleyerek iş durdurmuştur. İş durdurma esnasında devlet yetkilileri işçilerin yaptığının kanunsuz oluğunu söyleyerek 534 işçiyi gece yarısı operasyonu ile gözaltına almıştır.
İşçilerin talepleri
İşçilerin elle yazılmış bir belge üzerinden kamuoyuna yansıyan 15 maddelik talepler listesi şöyledir:
– Eyleme katılan işçiler işten atılmayacak
– Habersiz şekilde işten atılanlar işe iade edilecek
– Servis sorunu çözülecek
– Yatakhane, lavabo, banyo temizlikleri düzenli olarak yapılacak, tahtakurusu sorunu çözülecek
– Revir personelinin işçilerle ilgilenmesi, gerekli sağlık malzemelerinin temin edilmesi sağlanacak, işçilere dönük aşağılayıcı muamele engellenecek
– Maaşların tamamı hesaba yatırılacak, elden maaş ödemesi yapılmayacak
– Geçmişe dönük ödenmeyen ücretler ödenecek
– İşçi ve formenler aynı yemekhanede yemek yiyecek
– Sorunlara sebep olan İGA yetkilileri görevden alınsın
– Talepler basın karşısında okunacak
– İş cinayetleri çözülecek
– 6 aydır maaşları yatırılmayan işçilerin ödemelerinin yapılması
– Bayram ikramiyesi verilmesi
– Azerbaycanlı işçilerin bulunduğu ekibin başı Selim Öztürk’ün yarattığı mağduriyet dolayısıyla işten atılması
– İşçi kıyafetlerinin verilmesi
Kanunsuz olan nedir?
İşçilerin talepleri ve yaptıkları, 4857 Sayılı İş Kanunu ve 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu maddeleri açısından kanunsuz mu, değil mi bir bakalım?
1) İşçilerin yaptığı eylemin sebebi iş cinayetleri olması ve maaşlarının uzun süre verilmemesi yada eksik verilmesi; 6331 sayılı İSG kanuna göre bir işyerinde işçi sağlığı ve güvenliği önlemleri alınmadıysa can güvenliği tehlikesi varsa tehlike giderilene kadar işçiler çalışmaktan kaçınabilir. Bu suç değildir bu sebeble işçi çıkarılamaz.
2) 4857 sayılı İş kanuna göre işçinin maaşının tamamı ödeme gününde yada en geç ödeme gününden 20 gün sonra banka hesabına yatırılır. Bu süre içinde maaş yatmaz ise maaş yatana kadar işçiler çalışmaktan kaçınabilir. Bunu tek başına da yapabilir toplu da yapabilir. Bu sebeble de işveren işçi çıkartamaz.
3) İşçiler çalışma alanına otobüsler ile, götürülüp getiriliyor. Bildiğimiz ve gördüğümüz kadarıyla yağmurda dakikalarca otobüs bekliyorlar ve bir otobüsün koltuk sayısının iki üç katı işçi otobüs ile taşınıyor. Bu iş cinayetine davetiye çıkarmaktır. Ayrıca insan onuruna yakışmayan bir durumdur.
4) Barınma alanının temizliği ve güvenliği patronun sorumluluğundadır. İşçilerin anlattığı duruma göre patron sorumluluğunu yerine getirmemiş ve cezalandırılması gerekmektedir. Bu durum da aynı şekilde iş cinayetine davetiye çıkarmaktır.
5) Revirde ihtiyaç duyulan bütün sağlık malzemeleri olmak zorunda. Hiç bir personel patron ve patron vekilleri dahil diğer çalışanlara hakaret edemez, aşağılayıcı davranamaz.
6) Maaşın tamamı belirlenen banka hesabına yatırılır. Bir kısmının elden verilmesi bir kısmının hesaba yatırılması suçtur. Elden verilmesinde amaç vergi kaçırmak ve sigorta primini düşük ödemektir. Bu da suçtur...
7) Bir işçinin maaşı en fazla 20 gün geç verilebilir. 20 günden fazla bekletmek suçtur.
8) Persenollerin ayrı ayrı yemekhanelerde yada farklı yemekler yemeleri patronun eşit davranma ilkesine aykırıdır. Suçtur.
9) İşçi cinayetinin çözümü işyerinde 6331 sayılı kanunu uygulamak, yani işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerini almak patronun sorumluluğundadır. İşçilere yeterli eğitimi vermek ve ekipmanları sağlamak patronun görevidir. "İşçi kemer takmıyor" diyerek patron bu sorumluluktan kurtulamaz
10) İş kıyafetleri işin koşullarına ve işçiye uygun, sıcaktan, soğuktan etkilenmeyen, yanmayan işçiyi rahatsiz etmeyen bir kıyafet olmalı. Bu işçi sağlığı ve güvenliği açısından patronun sorumluluğundadır. İş kıyafeti bunlara uymayan işçi uygun kıyafet bulunana kadar çalışmak zorunda değildir.
Bakanlık görevini yapsın
Çalışma bakanlığının görevi çalışma hayatını düzenlemek, kanunların işyerlerinde uygulatmak, uymayan patronları cezalandırmaktır. Daha önce yaşadığımız, bildiğimiz birçok hak ihlalinde olduğu gibi üçüncü havaalanında çalışan işçiler, patronun kanunlara uymadığını kendilerini insani olmayan koşullarda üretim zorlamasıyla ölümüne çalıştırdığını ve artık bunun çözülmesi gerektiğini yetkililere defalarca iletmesine rağmen bakanlık müdahale etmemiş kanunsuzluğa göz yummuştur. Ayrıca işçilerin ve yakınlarının bu hak ihlallerinin çözümü için yaptıkları iş durdurma ve basın açıklamaları valilik, kaymakamlık ve emniyet güçleri tarafından kanunsuz ilan edilmiştir.
Şimdi, Sayın Bakan'a sormak isteriz; işçilerin talebi hangi kanuna göre kanunsuzdur?
- Tarık Yüce
