banka

salgın geçecek kredi borçları kalacak
Vatandaş daha az harcıyor, daha çok borçlanıyor, batık krediler artıyor! İktidarın, salgın sürecinde yaşadıkları gelir kaybını borçlanarak aşmaları için teşvik ettiği yurttaşların tüketimi azalmasına karşın borçları sürekli artıyor. Vatandaşların bankalara ve finansman şirketlerine olan tüketici kredisi ve kredi kartı borçları bir haftada 7,5 milyar lira artarak 637,5 milyar liraya yükseldi Ekonomik kriz sürerken salgın krizine yakalanan yurttaşlar tüketimi kıstı, ancak borçları artıyor. Yurttaşlar, 17-24 Nisan haftasında 7.5 milyar TL daha fazla borçlandı. Bankalar geçen yılın aynı dönemine göre net karını yüzde 26,4 oranında artırarak 15,8 milyar liraya kadar yükseltti. CHP TBMM Grup Ekonomi Danışmanı Önder Doğan’ın, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile milletvekilleri için yaptığı haftalık ekonomi değerlendirme raporunda önemli tespitlere yer verildi. Rapora göre, yurttaş salgın ortamında daha az harcadı, bankalara daha fazla borçlandı, batık krediler büyüdü, bankaların kârı arttı. Raporda yer alan tespitler ana başlıkları ile şöyle: Batık krediler 152 milyar lira • Zamanında ödenmediği için takibe alınan krediler ise yılbaşından bu yana 640 milyon lira azalarak 28 Nisan itibariyle 151,5 milyar lira oldu. Vatandaş borçlanıyor • İktidarın, salgının yol açtığı ekonomik kriz nedeniyle gelir kaybına uğrayan ve bu nedenle “gelir kaybını bankalara daha çok borçlanarak aşmaları” için teşvik ettiği ve bankaları da borç vermeye zorladığı bu dönemde tüketici kredileri artmaya başladı. • Vatandaşların bankalara ve finansman şirketlerine olan tüketici kredisi ve kredi kartı borçları 17-24 Nisan haftasında 7,5 milyar lira artarak 637,5 milyar liraya yükseldi. Söz konusu hafta içerisinde tüketici kredileri 7,1 milyar lira, kredi kartı borçları ise 400 milyon lira arttı. • Tüketici kredisi ve kredi kartı borçları yıl başında bu yana ise 47 milyar lira arttı. 24 Nisan itibariyle 637,5 milyar lira olan bu borcun 531 milyar lirası tüketici kredilerinden, 106,4 milyar lirası da kredi kartlarından kaynaklanıyor. Bu dönemde tüketici kredileri 56,5 milyar lira artarken kredi kartı borçları ise 9,5 milyar lira azaldı. Batık krediler Vatandaşların vadesinde geri ödemesini yapamadıkları için bankaların takibe aldığı tüketici kredisi ve kredi kartı borcu ise yılbaşından bu yana 337 milyon lira azalarak 24 Nisan itibarıyla 20,4 milyar lira oldu. KOBİ’ler borca sarıldı • Covid-19 salgınına karşı alınan önlemler kapsamında mart ayı ortalarında önemli bir bölümü idari kararla kapatılan KOBİ’lerin bankalara olan kredi borçları bu yılın ilk üç aylık döneminde 47,1 milyar lira artarak 662,5 milyar liraya kadar yükseldi. Üç ayda yaşanan 47,1 milyar dolarlık artışın 21,5 milyar doları mart ayında gerçekleşti. Bankaların kârı • Bankacılık sektörü bu yılın ilk üç aylık döneminde net karını geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26,4 oranında artırarak 15,8 milyar liraya kadar yükseltti. • Sektörün bu yılın ilk üç aylık döneminde 8,5 oranında büyüyen toplam aktifleri son bir yıllık dönemde yüzde 17,7 oranında artarak mart sonunda 4,9 trilyon lira oldu. • Sektörün öz kaynaklarında ise bu yılın ilk üç aylık döneminde sadece yüzde,1,5 oranında artış kaydedildi. Bu bankaların öz kaynaklarının reel olarak azaldığı anlamına geliyor. Öz kaynaklarda son bir yılda ise yüzde 15,4 oranında büyüme kaydedildi. Bankalara ödediği faiz • Vatandaşların tüketici kredisi ve kredi kartı borçları nedeniyle bankalara bu yılın ilk üç aylık döneminde ödediği faiz geçen yılın aynı dönemine göre 938 milyon lira artarak 19,6 milyar liraya yükseldi. • AKP’nin iktidarda bulunduğu dönemde (Ocak 2003- Mart 2020) vatandaşların bankalara ödediği toplam faiz ise 562,5 milyar lirayı buldu. Kaynak: Hüseyin Şimşek / BirGün  
bankalardan emekliye promosyon kazığı
Bazı özel bankalar emeklilerin uzun zamandır beklediği promosyonun yarısını hesaplara yatırdı. Emekliler, bankaların bu tutumuna tepki göstererek kandırıldıklarını söyledi. Bankalar ise “Sorunu çözeceğiz” diyerek açıklama yaptı. Emeklilerin 3 yılda bir bankalardan aldığı promosyonlar hesaplarına yatmaya başladı. Ancak bazı emekliler promosyon oranlarını görünce büyük bir şok yaşadı. Sabah gazetesinden Betül Alakent’in haberine göre; birçok özel bankanın vadettiği oranların yarısı kadar promosyon ödediği görüldü. Promosyon reklamlarıyla kandırıldığı yönünde şikâyette bulunan emekliler, bankalarla karşı karşıya geldi. Sorunla ilgili bilgi veren emekliler, eş zamanlı olarak web sitelerine de yüzlerce şikâyet yağdırıyor. Söz konusu vaadin 625 TL’si hesaplara yattı 2020-2023 yılını kapsayacak olan emekli promosyon oranları bankalarla Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) yaptığı toplantıların ardından geçtiğimiz şubat ayında belirlenmişti. SGK, 1.500 TL’ye kadar olan emekli maaşları için 500 TL, 1.500-2.500 TL arasındaki maaşlar için 625 TL, 2.500 ve üzeri emekli maaşları için de 750 TL olarak alt limit belirledi. Bunun ardından ocaktan itibaren 13 milyon emekliyi çekebilmek için ardı ardına kampanyalar açıklayan bankalar, emeklilere yüksek oranlarda promosyon vaadinde bulundu. Öyle ki emeklilere iki faturasını bankaya taşımak ve 3 yıl boyunca maaşını bankadan çekmek kaydıyla birçok özel banka 1.250 TL’ye kadar varan oranlarda promosyon vadetti. Ancak emekliler, söz konusu vaadin sadece 625 TL’sini hesaplarında görebildi. Çözmek için şubeye çağırıyorlar Konuyla ilgili yüzlerce şikâyette bulunan emekliler, sorunun çözümü için bankalar tarafından şubelere çağrıldı. Emekliler, “Maaşımı taşıdım. Otomatik ödemeye iki fatura istediler verdim. Sözleşme imzaladım. ‘1000 TL vereceğiz’ dediler ancak 625 TL yatırmışlar. Çözmek için şubeye çağırıyorlar. Hem virüs var hem de bana yasak. Şubeye gidemem. Bunun adı kandırmaca. Ya kalan paramı yatırsınlar ya da promosyon blokesini kaldırsınlar” diyor. Özel Bankalar: “Emeklileri üzmeyeceğiz” Özel bankalar ise, bu tür kampanyaların belirli süreler için geçerli olduğunu belirtiyor. Bazı emeklilerin promosyon kampanyasını kaçırdığını belirten özel bankalar, “Ancak o süre zarfında reklamı gören emekliler var. Benzer ödemeyi bekliyorlar. Ya da sözleşme imzalamayan emeklilerimiz var. İnternet üzerinden başvuru yapmışlar ancak sözleşme imzalamaları gerekiyor. Ya da eski müşterimiz. Bazı kampanyalar yeni müşterilerimiz için geçerli. Veya 2 fatura talimatını vermiyorlar. Bu gibi başlıklar nedeniyle sorunlar yaşanabiliyor. Emeklilerimizi üzmeyiz. Sorunu çözmek için elimizden geleni yapıyoruz. Bunun için de yeni kampanyalar düzenliyoruz” yorumunu yaptı. Kaynak: Tele1 Haber Merkezi  
TÜDEF’ten kredi çeken emeklilere haciz uyarısı
Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Aziz Koçal, emeklilerin kredi kullanırken taksitleri ödeyememeleri halinde maaşlarına el konulabileceğine dair muvafakat verebildiklerini belirterek, maaşlarının tümüne haciz konulmaması için muvafakat evrakını imzalamamaları gerektiğini söyledi.  TÜDEF Başkanı Koçal, yaptığı yazılı açıklamada, koronavirüsle mücadele kapsamında bazı vatandaşların ekonomik olarak sıkıntı yaşayabildiğini, bu süreci atlatmak için kredi talebinde bulunabildiğini anlattı. Bankalardan kredi almayın Bankalardan kredi almayı tavsiye etmediklerini aktaran Koçal, özellikle emeklilerin, kredi başvurusu onaylanıp sözleşme aşamasında bankaların kendilerine sunduğu evrakları incelemeleri, maaşla ilgili bankaya muvafakat vermemeleri gerektiğini vurguladı. Koçal, bankaların, kredi verdikleri esnada emeklilere imzalattığı evraklar arasında maaşlarla ilgili muvafakat yazısının bulunduğunu belirterek, şu uyarılarda bulundu: “Bilindiği üzere emekli maaşları SGK alacakları ve nafaka ödemesi dışında emeklinin muvafakatı olmadan haczedilemez. Emekli vatandaşlarımız farkında olmadan kredi taksitlerini ödeyemezse emekli maaşının alınması konusunda bankaya muvafakat veren yetkiyi imzalayabiliyor. Bankaların, tüketiciye gerekli açıklama yapmadan muvafakat imzalattıklarına dair yoğun şikayet alıyoruz. Bu konuda mağduriyet yaşayan emekli tüketicilerimiz bulunmaktadır.” Yasal düzenleme gerekli Aziz Koçal, bu sorunun ortadan kalkması için, muvafakat verilmişse dahi maaşın en fazla 4’te birine haciz konulabilmesi için, mevcut verilen muvafakatları da içine alan, yasal düzenleme yapılması gerektiğini bildirdi. Kredi kullanmak isteyen emeklilere, imzalayacakları kağıtları okumaları ve maaşlarıyla ilgili muvafakat vermemeleri” uyarısında bulunan Koçal, aksi halde sıkıntıya düşünce ve taksitlerin ödenmemesi halinde maaşa bloke konulabildiğini, borç bitene kadar maaş alamayacak duruma düşülebileceğini vurguladı.  
özel bankalardan kriz fırsatçılığı
CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, bankaların koronavirüs krizi fırsatçılığını Meclis gündemine taşıdı. TBMM Başkanlığına Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren Bulut, koronavirüse yönelik ekonomik tedbirler kapsamında 3 kamu bankası Halkbank, Ziraat Bankası ve Vakıfbank’ın kredileri ertelediğini duyurduğunu kaydetti. Türkiye’de koronavirüsün ekonomiye etkileri göz önüne alınarak bankalara kredi ödemelerinde erteleme talepleri iletildi. İlk olarak devlet bankaları, daha sonra da özel bankalar erteleme yapacaklarını açıkladılar.  Birçok vatandaş kredilerini erteletebilmek için bankaya koştu. Bankaların çoğu ertelemenin şubeden yapılamadığını ifade ederek vatandaşı çağrı merkezine yönlendirdi. Çağrı merkezini arayan vatandaş, internete yönlendirildi. Kredi erteletmek isteyenlerin birçoğunun, bu aşamada enerjileri tükendi. Bankalara başvuran yurttaşlar, özel bankaların koronavirüs salgını öncesinden daha ağır şartlarda, kimi zaman yüzde 16-17 faizle kredi vermeye çalıştığını aktarıyor. Kararlara uyulmuyor Milyonlarca çalışanı, iş yeri sahibini ilgilendiren kredi ertelemesine bazı özel bankaların da destek verdiğini söyleyen Bulut, BDDK'nın internet sitesinde yayımlanan taşıt ve tüketici kredilerinde anapara, faiz ve taksit ödemelerinin erteleme taleplerinde orijinal vade sınırlayıcı olmayacaktır. Ayrıca, gecikmeye giren krediler yakın izlemeye (ikinci grup) alınmadan önce 30 gün yerine 90 gün beklenecektir” kararını hatırlattı. Fırsatçılık yapıyorlar Kredi ertelemesine destek vermeyen özel bankaların krizi fırsata çevirmek için adeta birbirleriyle yarıştığını belirten Bulut, “İhtiyaç, konut, taşıt kredisi ya da kredi kartı borcu olan ancak koronavirüs önlemleri dolayısıyla işlerine ara vermek zorunda kalan tüketiciler borçlu oldukları bankalar üzerinden erteleme talep ettiklerinde fahiş ek ücret istenmektedir. Hatta erteleme duyuran kamu bankalarının da vatandaşlardan ek ücret talep ettiği iddia edilmektedir. Özellikle özel bankalar kredi ertelemelerinde yapılandırma talebinde 10'dan fazla belge isteyerek adeta bürokratik bariyer örmekte; hatta kredi ertelemesini iptal ettirmek isteyen vatandaşlardan bu işlem için de fahiş oranda para talep ettiği öne sürülmektedir” dedi. Vatandaş korunmuyor Kredi borçlarını ertelemek ve maddi yönden bir nebze rahatlamak üzere bankalara başvuran vatandaşların bu süreçte mağdur olduğunu ifade eden CHP’li Bulut, Bakan Pekcan’ın yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti: - Bankaların uyguladığı faizle ilgili Bakanlığınıza şikayet gelmiş midir? Bankalar hakkında herhangi bir işlem yapılmış mıdır? - Söz konusu dönemde kaç şirket ve vatandaş kredilerini erteletmek üzere bankaya başvurmuştur? - Kaç şirket ve vatandaşın kredileri bankalar tarafından ertelenmiştir? - Kaç şirket veya vatandaştan ertelemek için ek ücret talep edilmiştir? Bu bankaların arasında kamu bankaları var mıdır? - Kredi ertelemesini iptal ettirmek isteyen vatandaşlardan, bankaların iptal işlemi için de para aldığı iddiası doğru mudur? 
Türkiye’de bankalar geçen yıl 231 şubeyi kapatarak 3 bin 195 çalışanını çıkardı. Türkiye Bankalar Birliği tarafından hazırlanan, Türkiye’de Bankacılık Sistemi Banka, Çalışan ve Şube Bilgileri Aralık 2017 istatistiklerine göre Aralık 2017 itibarıyla mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarında toplam çalışan sayısı 193 bin 504 kişi oldu. İstihdam, 2016 yılsonuna göre yüzde 1.6 düşerken, 2017 üçüncü çeyreğine göre ise 1.560 kişi azaldı. Şube sayısı, 2016 yılsonuna göre 231 adet, bir önceki döneme göre 108 adet geriledi. Bankacılık sektöründe kadın çalışan oranı yüzde 51, erkek çalışan oranı ise yüzde 49 oldu. 2017 sonu itibarıyla, Türkiye’de yüz bin kişiye düşen çalışan sayısı 239, şube sayısı 13 olurken, Avrupa Birliği’nde yüz bin kişiye düşen çalışan sayısı 575, şube sayısı 44’tür.
Bankalar bu yıl da kârlarına kâr kattı. İlk 11 ayda toplam kârlılık 45 milyar lirayı aştı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) aylık verilerine göre, bankacılık sektörünün Kasım ayında, aylık toplam kârı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 35 artarak 4.0 milyar liraya tırmandı ve böylece, ocak-kasım dönemi kârı da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 29 artışla 45.2 milyar liraya çıktı. BDDK verilerine göre bankacılık sektörünün toplam kredileri de Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2.8, geçen yılın sonuna göre de yüzde 21.3 artarak 2.1 trilyon liraya çıktı. Bankacılık sektörünün büyüklüğünü gösteren aktif toplamı da kasımda aylık bazda yüzde 3.2, geçen yılın sonuna göre de yüzde 19.7 artarak 3.3 trilyon liraya yükseldi.  
Türkiye Bankalar Birliğinin verilerine göre, son 9 ayda bin 500 banka çalışanı işten çıkarıldı. Yılbaşından bu yana en fazla şube kapatan banka HSBC oldu. Banka, yeniden yapılanma adı altında 57 şubesini kapattı ve şube sayısını 234’e indirdi. HSBC, bu yılın ilk 5 ayında 50 şubesini kapatarak en hızlı küçülen banka oldu. Yapı Kredi Bankası yılbaşından bu yana 15 şubesini kapatması sonucu toplam şube sayısı 985’e geriledi. Bankalar Birliğinin verileri Yapı Kredi’deki işten çıkarmaların Eylül ayından itibaren hız kazandığını gösteriyor. Eylül 2015’te 1015 şubeyle hizmet veren Yapı Kredi son 9 ay içinde 30 şubesini kapattı. ING Bank da, geçen yıl Eylül ayında 311 olan şube sayısını 283’e düşürdü. Yılbaşından bu yana 15 şubesini kapatan bankanı, son 9 aylık dilimde kapanan şube sayısı 43 oldu. Garanti Bankası'nın Eylül 2015’te 1007 şubesi faaliyet gösteriyordu. 2016 Mayıs sonu itibarıyla 982 şubeye düşmüş durumda. Denizbank, şube kapatma sıralamasında beşinci olarak yer alıyor. Banka son 9 ay içinde 21 şube kapattı. Eylül 2015’te 715 olan şube sayısı Mayıs sonu itibarıyla 694’e gerileyen bankanın kaç kişiyi işten çıkardığı bilinmiyor. TBB verilerine göre, Finansbank, son 9 ayda 16 şube kapattı. Bankada şube kapatma süreci 2015 Aralık ayından sonra hız kazandı. Ocak-Mayıs döneminde 11 şubesini kapatan bankanın şube sayısı 631’e geriledi. Akbank, 2015 yılında 89 şubesini kapatmıştı. Banka 2016 yılında da şube kapatmaya devam ediyor. Aralık 2015’te 902 şubesi bulunan Akbank, yılın ilk beş ayında 3 şube daha kapattı. Akbank böylece son 9 ay içinde 14 şubesini kapatmış oldu. Bankalar Birliğinin verilerinde Aralık 2015 döneminde bankaların toplam şube sayısı 11.193, çalışan sayısı 201.205 kişi (bunun 156.484'ü yüksek öğrenim bitiren, 102.995'i kadın) olarak görülürken, Mart 2016 döneminde şube sayısı 11.185, çalışan sayısı 200.623 kişi olarak gözüküyor.  
Yıllardır tartışma konusu olan İsviçre bankalarında gizli olarak tutulan hesap bilgileri sızdırıldı. HSBC bankası İsviçre şubelerinde tutulan binlerce gizli hesaba ilişkin bilgiler "SwissLeaks" adıyla internette yayınlandı. İnternete düşen belgeleri ise The Guardian, Le Monde gibi dünyaca tanınmış basın kuruluşları yayınlamaya başladı. Ortaya çıkan gizli belgelere göre İsviçre’nin 31.2 milyar dolarla birinci, İngiltere’nin 21.7 milyar dolarla ikinci, Venezuela’nın devlete ait petrol gelirleri nedeniyle 14.7 milyar dolarla üçüncü, ABD ’nin ise 13.3 milyar dolarla dördüncü olduğu görülüyor. Türkiye'ye ait hesaplar ise 23’üncü sırada yer alıyor. Sızdırılan bilgilerde 20007’ye kadar olan dönemde 3105 Türkiye bağlantılı müşteri gözüküyor. Türkiye bağlantılı 3105 hesapta toplam 2,48 milyar dolar bulunuyor. Belgelerde HSBC'nin müşterilerine vergi atlatma tavsiyeleri de yer alıyor. Öte yandan veriler şimdilik HSBC'yle sınırlı olup İsviçre'de faaliyet yürüten ve gizli hesaplar işleten çok sayıda banka daha var.

Sayfalar