Hüseyin Özbek

Lozan Konferansında, Türk heyetinin Fener Rum Patrikhanesinin yurt dışına çıkarılması ısrarına karşı, Patrikhanenin Türk hukukuna tabi olacağı, Türk uyruklu Ortdokosların dini işlemlerinin dışında bir yetkisinin söz konusu olamayacağı teminatı verildi. Bu sözlü teminat üzerine, Patrikhanenin Türkiye dışına çıkarılması gerçekleşmedi.

Türkiye Cumhuriyeti, yakın zamana kadar, Patrikhanenin iç hukuk sınırları içinde kalması, uluslararası teopolitik bir dinamiğe dönüştürülmemesi konusundaki devlet duyarlılığını titizlikle sürdüregelmiştir.

Ulus devlet ve üniter yapı, yaşadığımız günlerin gerçekliği değil, artık mazide kalmış bir devlet mimarisinin hikayesidir. Milli devletin miladı olan 29 Ekim 1923 kuruluş felsefesine sırt çevirmenin ölümcül sonuçları son dönemde birer birer ortaya çıkmaktadır.

TEOPOLİTİK TASARIM

ABD ve AB'nin, Patrikhaneyi Türk hukukuna tabi dini kurum olmaktan çıkarıp, uluslararası platformda hem dinsel, hem siyasal bir aktör haline getirme stratejisinin son derecede başarılı olduğu görülmektedir.