Medya Günlüğü

04 Eyl 2022

Rusya'nın "özel askeri operasyon" olarak tanımladığı harekât altıncı ayını geride bıraktı. Ukrayna'dan tek taraflı olarak bağımsızlık ilan eden iki halk cumhuriyetinden Lugansk'ta Rus ordusu ve yerel milisler kontrolü ele alırken, savaş Donetsk'te ve Kırım'ın kuzeyinde yer alan Herson'da sürüyor. Tüm bu gelişmeler bağlamında dış politika yazarı Ceyda Karan'la Rusya-Ukrayna krizinin dünü, bugünü ve geleceği hakkında konuştuk.

-Kısa süre önce Donetsk'e ve Lugansk’a bir ziyaret gerçekleştirdiniz. Öncelikle, 24 Şubat tarihini Rusya-Ukrayna krizinin miladı olarak kabul edenleri “aydınlatmak” açısından 2014'teki "Meydan Darbesi" sürecini, bu tarihten Rusya'nın askeri müdahalesine kadar Donbas’ta kaç bin sivilin yaşamını yitirdiğini, Minsk Anlaşmalarına ne olduğunu sormak istiyorum.

22 May 2022

24 Şubat’tan beri alınan en önemli kararlar sıralansa, hangisinin daha önemli olduğu tartışmaya açıktır: Doğal gaz ödemelerinin Gazprombank’taki paralel hesaptan ruble olarak yapılmasını zorunlu kılan 31 Mart kararnamesi mi, yoksa Rusya’nın yaptırımlarını tespit eden 3 Mayıs kararnamesi mi?

Birincisi üzerinde daha ilk günlerde durmuştum. O zaman, “ne var ki bunda, ödemeleri gene dolar veya avro üzerinden yapacaklar işte, hiçbir değişiklik yok,” itirazlarının anlamsızlığına değinmiş ve şöyle demiştim:

“... o öyle demiş, bu da böyle demiş, ha kel Hasan ha Hasan kel’ değildir. Bu fiktif sistem içinde sıfatı nereye koyduğunuz önem kazanır. Eğer ödeme avro olarak yapılıyor, ancak rubleye çevrilene kadar satış işlemi tamamlanmıyor, bu çevirme işlemi de alıcının talimat vermesini zorunlu kılıyorsa, siyasi bir sonuç doğurur. Bu siyasi sonuç maddi olarak da derhal belirir; nerede? Rublenin değerinde.”

İkincisi üzerinde de özel olarak durmak gerek.

17 May 2022

İsrail ağzı ile kuş tutsa işe yarar mı dersiniz? 

Google amcaya sordum son yıllarda kaç gazeteci öldürüldü diye, cevap anında çıktı. 

1990 yılından  2020 yılına kadar tam 2658 gazeteci hayatını kaybetmiş. 

Hangi ülkelerde kaybettikleri de açıkça beyan edilmiş. 

Rapor International Federation of Journalist yayını. Yani Uluslararası Gazeteciler Federasyonu. 

En fazla gazeteci ölümü Irak'ta meydana gelmiş. Güney Amerika ülkeleri de oldukça ileride tabii.

Bölgelere göre  2020 yılında öldürülen gazeteci sayısı ise 42.

2020 itibarıyla hapiste olan gazeteciler konusunda da bir rapor var.

Toplam 235 gazeteci hapisteymiş 2020 yılında. Ve ne yazık ki Türkiye şampiyon, 67 gazeteci hapisteymiş. Allah kurtarsın.

Cenin kentindeki çatışmada hayatını kaybeden Filistin asıllı Hristiyan Arap bayan gazeteci Şirin Abu Kahle ne ilk nede son gazetecidir haber peşinde hayatını kaybeden.

17 May 2022

Üç aya yaklaşan Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin hem uluslararası kamuoyunda hem de Türkiye'de yapılan değerlendirmeler iki farklı uca savruluyor. 

Bir yanda Rusya'yı acımasızca eleştirenler, öte yanda bir futbol takımının fanatik taraftarı gibi ölümüne savunanlar var. Taban tabana zıt iki yorumun ortak noktası ise, bu değerlendirmeleri yapanların neredeyse tamamının “gerçek” Rusya hakkında kitaplardan edindikleri bilgiler dışında fikirleri olmaması. 

Geçenlerde Moskova Devlet Dil Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Sosyo-Politik Bilimler Enstitüsünden Doç. Dr. Mehmet Emin İkbal Dürre'nin, bu yazıyı yazmama vesile olan bir Twitter paylaşımını gördüm. Dürre, “Her kim ki Rusya büyük bir ülke olarak bütün siyasi ve askeri adımlarını çok ayrıntılı ve uzun vadeli hesaplanmış planlara göre yürütür diye düşünüyor ise Rusya’yı tanımıyor” diyordu. 

11 Nis 2022

Ukrayna meselesi artık Ukrayna meselesi olmaktan çıkıyor. Bu mesele, Rusya’nın ne olacağı meselesi haline geliyor. Bugüne kadarki enerji kaynaklarına dayanan devlet kapitalizminde devam mı edecek, yoksa iki yandaki iki anayoldan birine mi sapacak?

Yapı

“Rusya. Çöküş, Yükseliş, Dinamikler”de, Rusya’nın doğrudan yabancı yatırımlar istatistikleri üzerinde etraflıca durmuştum. Bunlar, görünürde, Türkiye’nin neredeyse 10 katını bulur; troyka blokunun en küçüklerinden Kanada’nın ise ancak 4’te 1’idir. 

Bununla birlikte, gerçek yurt dışı yatırımların bu istatistiklerin çok daha altında olduğu sonucuna varmıştım. 

Bugün, Ukrayna krizinin ardından yakıcı sınıfsal sonuçlar doğuran bu rakamlar nereden kaynaklanıyordu?

(a) Orta burjuvazi