koronavirüs

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi, koronavirüs (covid-19) pandemisi sürecinde özel sağlık kuruluşlarında ve muayenehanelerde çalışan hekim ve sağlık çalışanlarının durumuna dikkat çeken yazılı bir açıklama yaptı. Özel sağlık kuruluşlarında çalışan hekimlerin son yıllarda korunmasında ve emeklerinin karşılığını almada yaşadığı sorunların pandemi sürecinde iyice belirginleştiğini belirten TTB Merkez Konseyi’nin konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “kamu/özel hastanelerde bütün hekimler ve sağlık çalışanları COVID-19 pandemisine karşı her gün büyük bir özveriyle çalışmaya devam etmektedir.” denildi. Açıklama şöyle: Özel Kuruluşlarda ve Muayenehanelerde Çalışan Hekimlerin ve Sağlık Çalışanlarının Mağdur Olmaları Önlenmelidir  Her yerde ‘Evde Kal Türkiye’ çağrısı yapılırken kamu/özel hastanelerde bütün hekimler ve sağlık çalışanları COVID-19 pandemisine karşı her gün büyük bir özveriyle çalışmaya devam etmektedir. Her zaman geçerli olan ama salgın dönemlerinde hiç akıldan çıkarılmaması gereken şey sağlık hizmetinin bütünlüğüdür. Kimin koronavirüsü taşıdığının ve ne zaman hangi kuruma başvuracağının öngörülemeyeceği, sağlık hizmetinin özel – kamu ya da muayenehane arasındaki sevklerden, konsültasyonlardan, yoğun bakım yatak paylaşımına kadar yaygınlık ve bütünlük taşıması zorunlu olan bir süreçten geçmekteyiz. Kuşkusuz Pandemide sağlık, çevre bakım ve temizliği, ulaşım ve gıda temini öncelikli ve desteklenmesi gereken sektörler olarak tanımlanır. COVID-19 gibi küresel bir Pandemi döneminde işletmeleşmiş kamu sağlık kurumlarının kamusal bir yapıya dönüştürülmesi daha kolay olmakla birlikte, özel sağlık sektöründen hizmet alımını düzenlemek özel bir programı ve desteği zorunlu kılar. Yasal ve etik olarak bütün gücüyle kendisini salgınla mücadeleye göre düzenlemesi gereken özel sağlık kurumlarında başta hekimler olmak üzere bütün sağlık çalışanları zaten görevlerinin başındadır ve üzerlerine düşenleri yapmaya hazırdır. Özel hastane sahipleri tarafından da bu yönde açıklamaların yapıldığı görülmektedir. Bu bakışla, salgın döneminde sağlık hizmetinin bütünlüğünün ve sürekliliğinin sağlanması ve özel sektörde hizmet sunanların da mağdur edilmemesi çok önemlidir. Ne var ki, özel sağlık kuruluşlarında çalışan meslektaşlarımızın son yıllarda emeklerinin karşılığını almada yaşadığı sorunlar pandemi sürecinde iyice belirginleşmiştir. Meslektaşlarımızdan Tabip Odalarımıza ve Birliğimize bu konuda gelen başlıca yakınmalar şunlardır:  1) Geçmiş (Ocak/Şubat 2020) aylarına ilişkin hakediş ödemeleri ötelenmektedir. Hasta sayısının azalması gerekçe gösterilerek salgının ülkemizde tam olarak yaygınlaşmadığı Mart ayındaki hakedişler bile kesilebilmektedir. 2) Sokağa çıkması yasak olan 65 yaş üstü hekimler göreve ve nöbete çağrılabilmektedir. 3) İstifa etmek isteyen veya kronik hastalığı bulunan hekimlerin istifaları kabul edilmemektedir. 4) Bir özel hastaneden ayrılarak bir başka özel hastane ya da tıp merkezine başlayacak hekimlerin ayrılışları yapılmamaktadır. 5) Hekimlerin çalışma gün ve saatlerine ilişkin değişiklikler yazılı olarak değil, sözlü olarak bildirilmektedir. 6) Birçok özel hastanede hekimler işten çıkarılmakta ya da periyodik olarak ücretsiz izne gönderilmektedir. 7) Özel sağlık kuruluşlarında sabit ücret almayıp yalnızca hakediş sistemine göre çalışan hekimlerin sayısı ne yazık ki oldukça fazladır. Olağan sağlık hizmetinin ve talebinin çok azaldığı bu dönemde bu meslektaşlarımızın gelirleri çok azalmıştır. Öte yandan hiçbir sabit geliri olmayan muayenehane hekimleri bu süreçten en fazla etkilenen kesimlerin arasındadır. Muayenehanelerin neredeyse tamamı salgın nedeniyle öngörülemeyen bir süre boyunca çalışmalarına ara vermiş olup buna karşılık kira, stopaj, personel ücretleri gibi sabit giderleri devam etmektedir. Hekimlerin bu zor dönemi daha kolay atlatabilmelerine yönelik çözüm önerilerimiz: 1) İçinde bulunduğumuz pandemi bütün toplumun dayanışma içinde olmasını zorunlu kılmaktadır. Bu anlamda, özel sağlık kuruluşlarının sahiplerinin hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının özlük hakları ve çalışma koşulları konusunda özenli olması ve etik değerlere uygun davranması beklenmektedir. 2) Geçmiş aylardan kalan gecikmiş hakedişlerin ivedilikle ödenmesi sağlanmalıdır. 3) Özel hastanelerde hekimlerin işten çıkarılmaları ve ücretsiz izinler yasaklanmalıdır. 4) Özel sağlık kuruluşlarında çalışan gebe veya anne hekimlerin ve sağlık çalışanlarının ücretli izin alabilmesi sağlanmalıdır. 5) Özel sağlık kuruluşlarında çalışan 65 yaş üstü hekimlere (ve diğer sağlık çalışanlarına) talepleri durumunda ücretli izin verilmelidir. 6) Uzmanlık alanı gözetilmeksizin tüm muayenehane hekimlerinin bu süreç boyunca personelleri için kısa çalışma ödeneğinden faydalanabilmeleri sağlanmalıdır. 7) Hekimlerin bu döneme ait vergi ve sigorta primlerinde muafiyet ve/veya öteleme benzeri destekler sağlanmalıdır. 8) Mesleğini serbest olarak icra eden hekimlerden salgın nedeniyle ekonomik olarak zor duruma düşenlerin talepleri halinde kredi kartı borcu, elektrik, su, doğalgaz ve iletişim faturaları salgın süresince faiz işletilmeden ertelenmelidir. 9) Özel sağlık kuruluşlarında çalışan hekimlerin talep etmeleri halinde kamu hastanelerinde istihdam edilmesini sağlayan düzenlemeler yapılmalıdır. 10) Özel sağlık kuruluşlarındakiler de dahil olmak üzere bütün hekimlerin ve sağlık çalışanlarının gelirleri ve özlük hakları devlet güvencesi altına alınmalıdır. Bu güvence, özel hastane ile yapılan farklı sözleşme biçimlerinden bağımsız olarak bütün hekimleri kapsamalıdır.

CHP, koronavirüs salgını sebebiyle kapatılan iş yerleri sebebiyle oluşabilecek işsizlik sorunu hakkında bir çalışma gerçekleştirdi. Çalışmaya göre; farklı iş alanlarında görev yaparken salgın nedeniyle geçici ya da kalıcı olarak işten çıkarılanların sayısı tahmini olarak 5 milyon 190 bini bulabilir. Koronavirüs salgını etkisini ekonomide de gösterirken; özel sektörde geçici ya da kalıcı olarak işten çıkarılanların sayısı her geçen gün artıyor. CHP bu kapsamda yaptığı araştırmada, yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle kapatılan iş yerlerinde 5 milyon insanın işsiz kalabileceği sonucuna ulaştı.  5 milyon yeni işsiz beklentisi Cumhuriyet gazetesinden Mahmut Lıcalı'nın haberine göre; koronavirüs salgını dolayısıyla ülke genelinde olağanüstü tedbirler alınırken, Cumhurbaşkanlığı ve İçişleri Bakanlığı'nın kararlarıyla pek çok iş yeri de kapatıldı. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, kapatılan iş yerleri nedeniyle kimsenin işten çıkarılmaması ve işsiz kalanlara işsizlik fonundan ödeme yapılması çağrısı yaparken; partide yapılan bir çalışma işsizliğin ulaşabileceği boyutları gösterdi.  CHP'nin gerçekleştirdiği çalışmada koronavirüs salgını dolayısıyla kapatılan iş yerlerinde istihdam edilen kişi sayıları çalışma alanlarına göre sıralandı. Buna göre Türkiye genelinde faaliyetlerine geçici olarak son verilen iş yeri sayısı toplamda 144 bin 690 oldu. CHP'nin çalışmasına göre farklı iş alanlarında görev yaparken salgın nedeniyle geçici ya da kalıcı olarak işten çıkarılanların sayısı tahmini olarak 5 milyon 190 bini buluyor.  İşsiz kalanlar ve çalışma alanları - Berber, kuaför ve güzellik salonunda istihdam edilirken şu an salgın nedeniyle çalışamayan kişi sayısı 504 bin kişi. - Alışveriş merkezlerinde istihdam edilen ve şu an çalışamayan kişi sayısı 500 bin kişi. - Kahvehanelerde işletmeci ve garson olarak istihdam edilirken, şu anda çalışamayan kişi sayısı 259 bin kişi. - Salgında eğitime ara verilen okullar, üniversiteler ve yurtların kantinlerinde çalışan kişi sayısı yaklaşık 150 bin kişi. - Okul servis araçlarındaki şoför ve görevlilerin sayısı yaklaşık 360 bin kişi. - Faaliyetleri sınırlandırılan ya da kapatılan lokanta, restoran ve kafelerde çalışan kişi sayısı 1 milyon 900 bin kişi. - Motorlu kurye çalışanlarının büyük bir kısmının da ticaretin azalması nedeniyle işsiz kaldığı belirtilirken, bu süreçte işsiz kalanların sayısı 500 bin kişi. - Gündelik olarak evlerde çalışan yaklaşık 1 milyon kişi. - Sokakların boşalması nedeniyle sokaklarda çeşitli gıda ve ürünleri satan sokak satıcılarının 1 milyonunun da işsiz kaldığı tahmin ediliyor.

İçişleri Bakanlığı'nın Valiliklere gönderdiği yeni genelgeye göre 18-20 yaş arasındaki kamu çalışanları, özel sektörde çalıştığını belgeleyenler ve mevsimlik tarım işçileri sokağa çıkma yasağından muaf tutulacak. İçişleri Bakanlığı, 81 İl Valiliğine sokağa çıkma yasağı kapsamında bulunan “18- 20 Yaş” arasındaki gençlerle ilgili uygulama birliğinin sağlanması amacıyla istisnaları içeren ek bir genelge daha gönderdi.  Buna göre 18-20 yaş arasında olup kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar, özel sektörde düzenli çalıştığını sosyal güvenlik belgesiyle ortaya koyanlar ile mevsimlik tarım işçileri, sokağa çıkma yasağından muaf tutulacak. Sokağa çıkma yasağından muaf tutulanlar istisna kapsamında olduklarını kanıtlayacak belgeleri yanlarında bulundurmak ve denetimler sırasında bu belgeleri göstermek zorunda olacak.  18- 20 yaş arasındakiler için hangi durumlarda istisna getirileceği, 81 İl valiliğine gönderilen genelgede şu şekilde sıralandı: Buna göre doğum tarihi 01.01.2000-01.01.2002 tarihleri arasında (18-20 yaş aralığında) olmakla beraber; 1- Kamu kurum ve kuruluşlarında memur, sözleşmeli personel veya işçi statüsünde görevli olanlar, 2- Özel sektörde düzenli bir işe sahip olan ve sosyal güvenlik kayıt belgesi ile bu durumu belgeleyenler, 3- Tarımsal üretimin sürekliliği açısından önemli bir fonksiyona sahip olan ve iller arasındaki planlama, seyahat ve konaklama koşulları 03.04.2020 tarih ve 6202 sayılı Genelgemiz ile düzenlenen mevsimlik tarım işçileri, 03.04.2020 tarih ve 6235 sayılı sayılı Bakanlık Genelgesi ile getirilen sokağa çıkış yasağından muaf tutulacak. Bu istisnalar 01.01.2002 tarihinden sonra doğanlara (18 yaşından küçüklere) uygulanmayacak.

Türkiye genelinde görülen koronavirüs salgını sebebiyle genişletilen tedbirler kapsamında, 20 yaş ve altındakilere sokağa çıkma yasağı getirildi. Uygulamanın nasıl gerçekleşeceği ve sonuçları ise belirsiz. TÜİK verilerine göre Türkiye’de 720 bin çocuk işçi var. Türkiye’de 19 yaş altındaki nüfus yaklaşık 25,5 milyon civarında olup, bu rakam toplam kayıtlı nüfusun yaklaşık üçte birine karşılık geliyor. TÜİK’in “Çocuk İşgücü Araştırması” çerçevesindeki son rakamlarına göre ise, 5-17 yaş arası 16 milyon 457 bin çocuk arasında bir ekonomik faaliyette çalışan 5-17 yaş grubundaki çocuk sayısı 720 bin kişi olup, 5-17 yaş grubunda çalışan çocukların aynı yaş grubundaki çocuklar içinde payını gösteren istihdam oranı ise %4,4 düzeyinde. TÜİK rakamlarına göre, çalışan çocukların %79,7’si 15-17 yaş grubundakiler iken, %15,9’unu 12-14 yaş grubundakiler, %4,4’ünü ise 5-11 yaş grubundaki çocuklar oluşturuyor. Ağırlıklı olarak hizmet ve tarım sektörlerinde çalışıyorlar. Uzmanlar göre, Çocuk İşgücü İstatistikleri 15 yaş altında 146 bin çocuğun yasadışı da olsa istihdam edildiğini gösteriyor, bu çocukların 94 bini tarımda, 35 bini de hizmet sektörlerinde çalıştıklarından dolayı yasağın en azından tarımda, ailelerinin yanında ücretsiz aile işçisi olarak çalışan çocukları kapsamakta uygulanmasının zor olduğu şeklinde yorumlanıyor. Verilere göre, 15-19 yaş dilimine bakıldığındaysa bu yaş dilimdekilerin %12’si istihdamda, %11’i ise hem eğitimde hem istihdamda. Dolayısıyla bu yasaklar tam ya da yarı zamanlı olarak çalışmakta olan 1,4 milyon gence, 120 bin çocuk işçi de eklendiğinde toplam 1,5 milyon çocuk ve genç işçiyi etkileyecek. Türkiye’nin toplumsal gerçeklerini göz ardı ederek tepeden inme alınan kararların ekonomik ve sosyal ilişkilerde yarattığı tahribatlar, zorunlu sektörlerin dışındaki işyerlerinde çalışanlara ücretli izin ile aşılabilir.    

Pandemi, doğa talancılarının hızını kesmedi! Polis, vekillerin girişini engelledi Polis, vekillerin girişini engelledi. Türkiye halkının koronavirüsle mücadelesi sürerken Bursa’da Meyra Madencilik’in yapacağı kurşun, çinko, bakır zenginleştirme tesisi ve atık barajı için çalışma başladı. Bölgeden bilgi almak isteyen CHP’li vekillerin yolu kesildi. Bölge halkının tüm itirazına rağmen Bursa Yenişehir’de Meyra Madencilik kurşun, çinko, bakır zenginleştirme tesisi ve atık barajı için çalışmalara başladı. Türkiye halkının koronavirüsle mücadele ettiği bir dönemde doğa talanının hız kesmeden devam etmesi tepkiye neden oldu. Ekranda evde kal diyorlar, sahada işçi çalıştırıyorlar Bilgi almak için bölgeye hareket eden CHP Genel Başkan Yardımcısı Orhan Sarıbal ve CHP Denizli Milletvekili Gülizar Biçer’in yolu polis tarafından kesildi. Duruma tepki gösteren vekiller, “Ekranda evde kal diyorlar, sahada maden işçilerini çalıştırıp, köylerdeki ormanları yağmalıyorlar” diyerek tepki gösterdi. Girişlerine izin verilmediğini belirten vekiller, çalışma yapılan alanda gözaltına alınan yurttaşların olduğu bilgisini de paylaştı. Kaynak: TELE 1